Hướng dẫn mua đá Tourmaline chuẩn, chọn đá đúng giá trị

Đá Tourmaline có lịch sử rất lâu đời, độ quý hiếm của một số màu đá Tourmaline tạo nên giá trị của nó rất cao. Trên thị trường đá quý, đá Tourmaline phổ biến với những gam màu chủ đạo, hỗn hợp và màu đỏ. Sự phổ biến của nó tạo nên sự xuất hiện của đá Tourmaline nhân tạo. Bài viết này sẽ cung cấp cho anh chị những kiến thức đá Tourmaline chuẩn. Và cách chọn đá Tourmaline đúng giá trị, trước tiên để biết được giá trị của nó, mời anh chị cùng tìm hiểu chi tiết về loại đá này. 

Truyền thuyết lịch sử của đá Tourmaline 

Ở đâu đó ở Brazil vào những năm 1500, một người chinh phục Tây Ban Nha đã tìm thấy tinh thể Tourmaline. Sau khi rửa sạch màu xanh lá cây của nó đã nhầm lẫn với ngọc lục bảo xanh rực rỡ. Sự nhầm lẫn đó tồn tại cho đến khi các nhà khoa học công nhận Tourmaline là một loại khoáng chất riêng biệt vào những năm 1800. Sự nhầm lẫn về tên gọi của viên đá còn được phản ánh trong tên của nó, xuất phát từ Toramalli, có nghĩa là “đá quý hỗn hợp” trong tiếng Sinhalese (một ngôn ngữ của Sri Lanka). Danh xưng Toramalli là một thuật ngữ, các thương gia Hà Lan áp dụng cho những viên sỏi nhiều màu. Những viên sỏi này bị bào mòn bởi nước mà những người thợ mỏ tìm thấy trong các viên sỏi đá quý ở Ceylon (nay là Sri Lanka).

Thật dễ hiểu tại sao mọi người lại dễ nhầm lẫn Tourmaline với các loại đá quý khác: Rất ít loại đá quý phù hợp với dải màu sắc rực rỡ của tourmaline. Từ màu đỏ đậm đến hồng pastel và màu đào, xanh ngọc lục bảo đậm đến vàng sống động và xanh đậm, phạm vi màu sắc đa dạng của loại đá quý này là không có gì sánh bằng. Những khám phá của người Brazil vào những năm 1980 và 1990 đã nâng cao sức hấp dẫn của Tourmaline bằng cách mang lại những màu sắc mới mẻ cho thị trường.

Mọi người đã sử dụng Tourmaline như một loại đá quý trong nhiều thế kỷ, nhưng cho đến khi phát triển ngành khoáng vật học hiện đại, họ mới xác định nó là một số loại đá khác (hồng ngọc, sapphire, ngọc lục bảo, v.v.) dựa trên màu sắc của nó.

Một trong những báo cáo sớm nhất về Tourmaline ở California là vào năm 1892. Vào cuối những năm 1800, Tourmaline được biết đến như một loại đá quý của Mỹ nhờ nỗ lực của nhà đá quý Tiffany, George F. Kunz. Ông viết về các mỏ Tourmaline ở Maine và California, đồng thời ca ngợi những viên đá mà họ tạo ra.

Mặc dù có nguồn gốc từ Mỹ nhưng thị trường lớn nhất của Tourmaline vào thời điểm đó là ở Trung Quốc. Phần lớn Tourmaline màu hồng và đỏ từ Quận San Diego ở California đã được chuyển đến Trung Quốc vì Thái hậu Tz’u Hsi (Từ Hy) của Trung Quốc đặc biệt yêu thích màu sắc này. Ở đó, những người thợ thủ công đã chạm khắc Tourmaline thành chai đựng thuốc và làm đồ trang sức. Các mỏ Tourmaline nổi tiếng của Quận San Diego bao gồm Tourmaline Queen, Tourmaline King, Stewart, mỏ Pala, mỏ Himalaya.

Các thợ mỏ trở nên phụ thuộc vào nguồn cung đá Tourmaline của Trung Quốc.  Đến nỗi khi chính phủ Trung Quốc sụp đổ vào năm 1912, hoạt động buôn bán Tourmaline của Mỹ cũng sụp đổ. Mỏ Himalaya đã ngừng sản xuất khối lượng lớn đá quý. Các mỏ khác ở Quận San Diego, như mỏ Stewart Lithia ở Pala, vẫn sản xuất ra những nguồn cung cấp Tourmaline chất lượng đá quý không thường xuyên.

Nguồn cung Tourmaline bắt đầu mở rộng trong nửa đầu thế kỷ 20, khi Brazil có trữ lượng lớn. Sau đó, bắt đầu từ những năm 1950, những phát hiện bổ sung đã xuất hiện ở các nước trên thế giới. Madagascar và Afghanistan đã sản xuất ra Tourmaline màu đỏ rất đẹp.( biên phiên theo nguồn của GIA: https://www.gia.edu/tourmaline-history-lore)

Đặc tính kỹ thuật 

Tourmalines thường được gọi là “đá quý của cầu vồng” do dải màu sắc vượt trội của chúng. Tourmaline là một loại khoáng vật silicat vòng. Tourmaline là loại đá bán quý và trang sức có nhiều màu sắc khác nhau. Địa chất Tourmaline có mặt trong đá granit và granit pegmatit và trong các đá biến chất như schist và đá hoa. Các tourmaline giàu lithi và Schorl thường được tìm thấy trong granit và granit pegmatit

• Mineral (khoáng chất): Silicat vòng 

• Chemical composition (thành phần hóa học):  Ca,K,Na, ▢ )(Al,Fe,Li,Mg,Mn) 3 (Al,Cr,Fe,V) 6

• (BO 3 ) 3 (Si,Al,B) 6 O 18 (OH,F ) 4 

• Color (Màu sắc): Đa sắc 

• Refractive index (chỉ số khúc xạ): 1.624 đến 1.644

• Birefringence (lưỡng chiết): 0,018 đến 0,040

• Specific gravity (Trọng lượng riêng): 3,06 (+0,20, -0,06)

• Mohs Hardness (Độ cứng): 7 đến 7,5

Xuất xứ của đá Tourmaline 

Theo văn hóa dân gian, Tourmalines được coi là đá của người du hành, được cho là có tác dụng bảo vệ khỏi những điều xui xẻo và tai nạn trong chuyến hành trình. Đặc biệt, các thủy thủ được biết là mang theo tourmalines để đảm bảo chuyến đi an toàn qua những vùng biển nguy hiểm.Tourmaline có thể được tìm thấy trên khắp thế giới, nhưng hầu hết được khai thác ở Brazil và Châu Phi . Nó cũng có thể có nguồn gốc ở Afghanistan và các khu vực lân cận, thậm chí còn có một số mỏ rải rác ở Mỹ.

Ở Châu Phi, nó được khai thác ở Mozambique, Zambia, Namibia, Madagascar và Nigeria. Từ cuối những năm 1980, Tourmaline đã được tìm thấy cùng với Ruby, Sapphire, Spinel và các khoáng chất khác từ những người khai thác sa khoáng dọc các sông suối ở huyện Lục Yên, Việt Nam.Tourmaline từ Lục Yên có thể không màu, nhưng nó cũng có nhiều màu sắc khác nhau, bao gồm xám, hồng, xanh lá cây, vàng, nâu và tím. Chất lượng được khẳng định là ngang hàng với những mỏ đá khác trên thế giới. 

Vì sao Tourmaline được yêu thích và săn đón? 

Tourmaline nổi tiếng với sự đa dạng về màu sắc, sự đa sắc mà đá Tourmaline sở hữu tạo nên nhiều sự lựa chọn hơn cho khách hàng. Tất cả những màu sắc của đá Tourmaline cung cấp đầy đủ cho những yêu cầu và sở thích của người dùng. Bên cạnh đó là giá bán của đá Tourmaline rất hợp lý so với chất lượng của nó. 

Tourmaline có tính đa sắc mạnh, có nghĩa là nó có thể hiển thị các màu khác nhau theo các hướng tinh thể khác nhau. Một trong những màu đa sắc của Tourmaline thường đậm hơn nhiều so với màu kia. Ngoài ra, nhiều loại Tourmaline hấp thụ nhiều ánh sáng, dọc theo chiều dài của tinh thể hơn là xuyên qua nó. Vì vậy, một tinh thể có màu xanh lục nhạt dọc theo chiều dài của nó, có thể có màu xanh lục rất đậm, đôi khi gần như đen khi bạn nhìn xuống theo chiều dài của nó.

Yếu tố chất lượng của Tourmaline

Được nhận định là viên đá có chất lượng và độ tinh khiết cao, đá Tourmaline được đánh giá rất cao. Những yếu tố tạo nên chất lượng của đá Tourmaline như độ tinh khiết của viên đá, cũng sẽ nâng cao giá trị của nó.

Màu sắc

Đá Tourmaline có sự đa dạng về màu sắc: đỏ, xanh lá cây, đen, vàng, tím, hồng… Thậm chí, còn có sự kết hợp hai hay nhiều màu sắc trong cùng một viên đá. Cái tên đá Tourmaline được xuất phát từ tiếng Singhalese có nghĩa là màu đá hỗn hợp… Đó là những lý do mà nó được gọi là đá Tourmaline đa sắc.

Tourmaline Rubellite

Một trong những màu được tìm kiếm nhiều nhất và thường có sẵn của Tourmaline là loại màu hồng – đỏ. Được biết đến trong thương mại với tên gọi Rubellite. Đá Rubellite Tourmaline hay còn được biết đến với tên gọi khác như Rubelite, Rubylite, Apyrite, Aphrite, Schorl đỏ và Tourmaline đỏ. 

Là một loại đá bán quý thuộc nhóm Elbaite của họ đá Tourmaline, có màu sắc đỏ tương tự đá Ruby, đá Garnet và Spinel đỏ. Đây cũng là lý do khiến nhiều người thường nhầm lẫn đá Rubellite với Tourmaline hồng, đá Ruby,… do màu sắc tương đồng độc đáo.

Trong các loại đá thuộc họ đá Tourmaline thì Rubellite xếp hạng thứ hai về giá trị, mức độ phổ biến sau Paraiba Tourmaline và được nhiều nhà kim hoàn và những người yêu thích đá quý săn đón.

Tourmaline xanh lục 

Màu sắc nhẹ nhàng của Tourmaline màu xanh lá cây là sự lựa chọn thay thế cho màu sắc của Ngọc Lục Bảo. Và màu xanh dịu hơn của đá Peridot. Ở trạng thái tốt nhất, các Tourmaline màu xanh lá cây trong suốt, rực rỡ và sạch sẽ với màu xanh lục hấp dẫn. 

Hầu hết các Tourmaline màu xanh lá cây đều có tính đa sắc mạnh. Những viên đá có màu sắc đẹp bạn có thể nhận thấy nó từ hai hướng. Chẳng hạn như màu xanh lá cây tươi sáng ở một hướng và màu xanh lam ở hướng khác. Những viên đá có giá trị nhất là những viên sở hữu màu xanh thuần khiết nhất. 

Tourmaline Chrome 

Sở hữu màu xanh lục tươi sáng có màu sắc bão hòa hơn hầu hết các Tourmaline màu xanh lá cây khác. Tourmaline Chrome có thể là một lựa chọn thay thế có giá thấp hơn cho Tsavorite ( thuộc họ Garnet ) hoặc Ngọc Lục Bảo. 

Cả hai loại đá quý này kích thước trên 2 carat không khó để tìm thấy, Tourmaline mạ Crôm có kích thước lên tới 5 carat. Và, mặc dù Tourmaline không thể sánh được với độ bóng hoặc độ sáng chói của Tsavorite, nhưng nó lại rẻ hơn nhiều so với Tsavorite có kích thước và chất lượng tương đương.

Những viên đá Tourmaline có tông màu tối – phổ biến hơn trên thị trường, không hấp dẫn lắm. Một số viên hấp thụ ánh sáng mạnh đến mức chúng có vẻ gần như đen khi nhìn từ một số hướng nhất định. Người thợ cắt thường tạo hình những viên đá này với giác cắt Emeral. 

Những người buôn bán thường mô tả những viên đá quý này với cái tên xanh “dầu” hoặc “ô liu”. Giá của chúng thấp hơn nhiều so với giá của Tourmaline màu xanh lá cây mịn hoặc Tourmaline màu xanh lục sáng hơn.

Touirmaline Paraiba

Kể từ khi được phát hiện vào cuối những năm 1980, màu xanh neon và xanh lá cây nổi bật của Tourmaline Paraiba đã làm rung chuyển thế giới đá quý. Màu sắc sống động, độc đáo của viên đá quý ngay lập tức khiến nó trở nên khác biệt so với các loại Tourmaline khác. Sự đón nhận ban đầu trên toàn thế giới đối với đá quý rất mạnh mẽ, đặc biệt là ở Nhật Bản, nơi nhu cầu về đá quý màu sắc. 

Giá của loại đá mới lạ này, đặc biệt là chất lượng hàng đầu với kích thước từ 3,00 đến 5,00 carat – đã tăng nhanh chóng lên hơn 10.000 USD mỗi carat. Không có loại Tourmaline nào,  thậm chí cả màu đỏ Rubellite và xanh Chrome quý giá, từng đạt được giá trị cao như vậy. 

Các nhà nghiên cứu tin rằng các tinh thể của nó hình thành trong những điều kiện rất bất thường, với lượng lớn các nguyên tố vi lượng như mangan và đồng, là nguyên nhân gây ra màu sắc của nó. Tourmaline Paraiba khác thường, mặc dù đồng tạo màu cho một số loại đá quý khác – đặc biệt là màu ngọc lam (Turquoise), nhưng nó không phải là chất tạo màu trong bất kỳ loại Tourmaline nào khác.

Tourmalines Paraiba sở hữu nhiều màu sắc xanh lục, lục lam, lục, lam và tím. Mặc dù người mua đều muốn tất cả những màu này, nhưng màu xanh và tím có sức hấp dẫn nhất. Các nhà buôn (đại lý) sử dụng một số tên gọi để cố gắng nắm bắt được chất lượng đặc biệt của màu sắc của Tourmaline Paraiba. Ngoài đèn neon, họ còn sử dụng các thuật ngữ như xanh lam “điện” (electric), “ngọc lam” (Turquoise), “Sapphire” hoặc “Tanzanite” và xanh lục “bạc hà” (Mint).

Do giá trị cao của đá thô nên các Tourmaline Paraiba hầu như luôn được cắt theo yêu cầu. Chúng thường được mài thành những giác cắt rực rỡ, thường là hình quả lê (Pear shape) và hình bầu dục (Oval shape). Bạn sẽ hiếm khi thấy Tourmaline Paraiba có kích thước lớn hơn một carat. Tuy nhiên, với Paraiba, màu sắc là yếu tố then chốt chứ không phải kích thước. 

Các viên đá Tourmaline chứa đồng giống với màu sắc rực rỡ, mãnh liệt của đá quý được tìm thấy ở vùng Paraiba của Brazil cũng đã được tìm thấy ở những nơi khác trên thế giới. 

Màu dưa hấu

Phân vùng dưa hấu của đá Tourmaline, hai màu và nhiều màu xảy ra khi các nguyên tố vi lượng thay đổi về nồng độ hoặc thành phần trong quá trình phát triển của tinh thể. Đá Tourmaline dưa hấu thường được tạo kiểu để thể hiện sự kết hợp màu sắc kỳ lạ, độc đáo. Các nhà đá quý mô tả những viên Tourmaline này có nhiều màu sắc.

Đôi khi các loại Tourmaline được phân vùng màu theo chiều dài của tinh thể: một tinh thể bắt đầu bằng màu hồng có thể kết thúc với đầu màu xanh lục. Hoặc chúng có thể được phân vùng song song với chiều dài của chúng. Tinh thể màu đỏ có thể phát triển quá mức màu xanh lá cây. Những thương lái gọi những màu quả dưa hấu này là Tourmalines vì ​​màu sắc của chúng giống với phần vỏ và phần thịt của dưa hấu. Các nhà thiết kế đôi khi khai thác hình dáng của Tourmaline dưa hấu bằng cách cắt giác các lát pha lê thay vì mài mặt thô.

Độ trong

Các loại Tourmaline có màu trong suốt xuất hiện trong môi trường giàu chất lỏng và một số chất lỏng đó thường bị giữ lại dưới dạng tạp chất trong quá trình phát triển của tinh thể. Các tạp chất điển hình nhất giống như các khoang dạng sợi chạy song song với chiều dài của tinh thể. Dưới sự phóng đại của kính hiển vi, bạn có thể thấy chúng chứa đầy bọt khí hoặc chất lỏng. 

Các nhà buôn công nhận rằng Tourmaline màu đỏ có lẫn một số tạp chất có thể nhìn thấy bằng mắt. Các tạp chất chạm tới bề mặt sẽ cản trở độ bóng và nước bóng, khiến đá quý khó bán hơn. Các tạp chất lỏng ít được nhìn thấy hơn trong những viên đá có màu sắc đậm.

Các tạp chất có thể nhìn thấy rõ hơn ở những viên đá quý có tông màu sáng và độ bão hòa thấp. Nhiều viên Tourmaline có màu sắc đẹp được cắt mài thành dáng cabochon để nhấn mạnh màu sắc và giảm thiểu sự xuất hiện của các tạp chất.

Không có gì lạ khi các viên đá Tourmaline màu hồng và đỏ có các tạp chất có thể nhìn thấy được bằng mắt. Các viên đá Tourmaline màu xanh lá cây được cho là sẽ không chứa các tạp chất có thể nhìn thấy bằng mắt thường. Đối với các màu khác, Tourmaline không có tạp chất có thể nhìn thấy bằng mắt sẽ có giá trị hơn những loại có tạp chất có thể nhìn thấy được. Bất kỳ tạp chất nào càng rõ ràng thì giá trị của viên đá càng giảm.

Giác cắt (Cut)

Hình dạng thon dài của nhiều tinh thể Tourmaline có tác động trực tiếp đến hình dạng và tỷ lệ cắt của viên đá quý. Người mua đá quý thích những viên đá có kích thước tiêu chuẩn. Chúng dễ lắp đặt hơn trong các khung, giá hoặc ổ trang sức, phụ kiện tiêu chuẩn.

Thường tạo hình các viên Tourmaline dưới dạng hình khối cushion – facet hoặc Emerald cut ( hình chữ nhật dài ). Việc cắt song song với chiều dài của tinh thể thô giúp giảm lãng phí diện tích và giá trị của viên đá. Nhưng người thợ cắt cũng phải xem xét tính chất quang học của Tourmaline để đạt được hiệu quả cao nhất.

Thay vì cắt từng viên Tourmaline theo chiều dọc, nhiều thợ cắt định hướng một viên đá quý thời trang dựa trên độ sâu màu của nó. Để làm tối phần màu thô nhạt, họ có thể định hướng mặt của đá quý sao cho nó vuông góc với chiều dài của tinh thể. 

Trọng lượng

Các viên Tourmaline thời trang có kích thước lớn hơn sẽ tăng đáng kể về giá trên mỗi carat. Đối với những viên đá quý sử dụng làm trang sức, có màu sắc và độ trong tương tự, giá mỗi carat thường tăng khi viên đá quý vượt qua cột mốc 5 carat.

Các yếu tố ảnh hưởng đến giá bán của Tourmaline 

Như các loại đá quý khác, giá bán của đá Tourmaline sẽ ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố như: Chất lượng màu, độ trong, kích thước… Những yếu tố ngoại cảnh ảnh hưởng đến giá đá như ngoại hối hay thị trường xuất nhập khẩu. Thị trường nhập khẩu đá quý có thể bị hạn chế, bởi chính sách hạn chế xuất khẩu đá quý của một số nước sẽ làm giá đá tăng lên. Với đá Tourmaline, có rất nhiều gam màu sắc nên màu của nó cũng sẽ được bán theo giá trị khác nhau. Một màu hiếm luôn có giá cao hơn một viên đá phổ biến. 

Lời khuyên cho những người mua đá Tourmaline 

• Tìm hiểu thông tin và giá trung bình trước khi mua đá 
• Chọn lựa đơn vị uy tín, có đầy đủ kiến thức, kinh nghiệm và thực tế trong ngành đá quý.
• Sản phẩm được giám định đầy đủ.
• Sản phẩm được bảo hành trọn đời về màu sắc và chất lượng
• Đo kiểm tra trực tiếp sản phẩm chất lượng màu sắc, giác cắt và kích thước.
• Xin tư vấn của chuyên gia để lựa chọn viên đá tốt nhất với mức tài chính 

Trên đây là những yếu tố quyết định đến chất lượng, giá bán của viên đá Tourmaline. Những lời khuyên của IRUBY, chúc quý khách chọn lựa những viên đá quý ưng ý, hợp với mình.